1. Właściwość w zakresie rokowań zbiorowych
Uchwałą z dnia 27 września 2005 roku (- 1 ABR 41/04 -) Pierwszy Senat podjął decyzję, że za zawieranie układów zbiorowych pracy dla pracowników IBM w Niemczech odpowiedzialnych jest IG Metall, które świadczą usługi w zakresie technologii informatycznych. Odpowiedzialność za rokowania zbiorowe zależy co do zasady od obszaru organizacyjnego określonego w statucie związku. Odpowiedzialność IG Metall powstała najpóźniej od nowelizacji statutu z 1995 r., zgodnie z którą jest ona odpowiedzialna za „spółki… w powiązanych sektorach usług, w szczególności w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz przetwarzania danych”. Nie stoi to na przeszkodzie odpowiedzialności związku ver.di za negocjacje zbiorowe. W zasadzie związek może dowolnie ustalać swój obszar organizacyjny. Ich autonomia w zakresie rokowań zbiorowych i stowarzyszeń obejmuje prawo do zmiany ustawowego obszaru odpowiedzialności. Może to prowadzić do tego, że kilka związków zawodowych przejmie odpowiedzialność za nowo objęty obszar. Samo to nie stoi w sprzeczności z dopuszczalnością zmiany statutu. Stosowanie odpowiedniego prawa dotyczącego rokowań zbiorowych zależy zatem od zasad pluralizmu rokowań zbiorowych i konkurencji w negocjacjach zbiorowych. Nie można wykluczyć, że kilka związków DGB ponosi podwójną odpowiedzialność za ten sam obszar. Jednakże IG Metall zobowiązała się w swoim statucie do przestrzegania statutu DGB. Później mogła zmienić swój obszar organizacyjny jedynie w porozumieniu z zainteresowanymi związkami zawodowymi DGB i za zgodą Komitetu Federalnego DGB. Tego brakowało. Niemniej jednak naruszenie statutu DGB w stosunkach zewnętrznych z ewentualnymi partnerami układów zbiorowych nie spowodowało bezskuteczności suplementu do statutu. Obowiązujące wówczas statuty DGB nie przewidywały takiej konsekwencji prawnej. Odpowiedzialność IG Metall za negocjacje zbiorowe nie stoi w sprzeczności z porozumieniem osiągniętym przez IG Metall i związek zawodowy ver.di przed trybunałem arbitrażowym DGB w sprawie zawarcia układu zbiorowego dla operacji i spółek IBM. Porozumienie nie reguluje wyraźnie kwestii odpowiedzialności za negocjacje zbiorowe. Reguluje jedynie tworzenie układu zbiorowego – co nie było później praktykowane. Czyniąc to, milcząco zakłada, że IG Metall i ver.di ponoszą wzajemną odpowiedzialność za negocjacje zbiorowe.
2. Konkurencja taryfowa
W swoim wyroku z dnia 23 marca 2005 r. (- 4 AZR 203/04 -) IV Senat potwierdził, że w przypadku tego samego stosunku pracy w ramach rokowań zbiorowych ma miejsce konkurencja w negocjacjach zbiorowych. Konkurencja w negocjacjach zbiorowych musi zostać rozwiązana zgodnie z zasadą jedności negocjacji zbiorowych w taki sposób, aby zastosowanie miało jedynie bardziej szczegółowe porozumienie zbiorowe.
Zakładowe układy zbiorowe zawsze stanowią bardziej szczegółowe regulacje niż stowarzyszeniowe układy zbiorowe. Senat zdecydował ponadto, że konkurencja w ramach rokowań zbiorowych ma miejsce również wówczas, gdy oprócz ogólnie obowiązującego układu zbiorowego pracy do stosunku pracy ma zastosowanie inny układ zbiorowy poprzez odniesienie do umowy o pracę. Zakładowy układ zbiorowy, który ma zastosowanie do stosunku pracy na mocy porozumienia umownego, zastępuje zatem, jako bardziej szczegółową regulację, stowarzyszeniowy układ zbiorowy, który ma zastosowanie do stosunku pracy ze względu na swój charakter powszechnie obowiązujący – i o którym mowa także w art. umowa – zawarta przez ten sam związek. Zasada przychylności (§ 4 ust. 3 TVG) nie ma zastosowania w tym przypadku. Jej zastosowanie doprowadziłoby do rezultatów niezgodnych z duchem i celem ogólnej deklaracji, gdyż niezorganizowany pracownik byłby w lepszej sytuacji niż członek związku. Jednakże ogólnie obowiązująca deklaracja ma na celu zapewnienie równości pracowników zorganizowanych i niezorganizowanych. Artykuł 5 TVG należy zatem ograniczyć celowo.
3. Związanie stron układu zbiorowego prawami podstawowymi
Strony rokowań zbiorowych muszą przestrzegać ogólnej zasady równości. Sporne jest, czy obowiązek ten wynika z bezpośredniego, czy jedynie pośredniego stosowania art. 3 ust. 1 Wyniki GG. W wyroku z dnia 16 sierpnia 2005 r. (- 9 AZR 378/04 -) IX Senat uznał, że zasada równości – niezależnie od jej dogmatycznego wywodu – ma zastosowanie także wówczas, gdy te same strony układu zbiorowego regulują stosunki prawne pracowników w przedsiębiorstwie tę samą pozycję zawodową w różnych układach zbiorowych. W tym względzie chodzi po prostu o to, jak standardy są ustalane w praktyce. Zasada równości zabrania odmiennego traktowania zasadniczo podobnych sytuacji bez obiektywnego powodu. Kontrolę sądową sprawują strony układu zbiorowego na podstawie Art. 9 ust. 3 GG ograniczona autonomia w zakresie rokowań zbiorowych. O tym, czy zapis układu zbiorowego jest sprzeczny z równością, decyduje cel, jaki przyświecają stronom układu zbiorowego ze służbą, gdyż wynika to przede wszystkim z brzmienia, ujednoliconych wymagań kwalifikacyjnych, wyłączeń i historii pochodzenia. Strony układu zbiorowego mogą realizować wiele celów w ramach jednej usługi. Jeżeli renta przejściowa składająca się z renty uzupełniającej i renty z tytułu niezdolności do pracy została wprowadzona po raz pierwszy w zakładowym układzie zbiorowym pracy, nie ma sprzeciwu, jeżeli strony układu zbiorowego uwzględnią koszty poniesione przez pracodawcę przy przy ustalaniu świadczenia i dlatego nie wszystkie przepracowane już lata stanowią podstawę do uprawnienia.